Maar een paar keer per jaar kun je – met droge voeten – sporen van de misschien wel meest ongeziene dieren van Nederland ontdekken: de bodemdieren van de Noordzee. Alleen bij extreem laagtij komen ze tevoorschijn. ARK Rewilding Nederland ging met een pioniersgroep naar het Brouwersrif om te zien wat er in het zand leeft.

De harkwesp is verkozen tot Insect van het Jaar 2025. Dit maakte Aglaia Bouma, insectendeskundige en een van de initiatiefnemers van de verkiezing, bekend tijdens een live-uitzending van Vroege Vogels op NPO Radio 1. De harkwesp, vertegenwoordigd door advocate Bénédicte Ficq, won overtuigend met 46 procent procent van de stemmen. De verkiezing helpt het imago van insecten te verbeteren.

Een meer bekende Nederlandse plant dan riet kun je eigenlijk niet bedenken. Riet is ons grootste inheemse gras en zeer aanwezig. In ons land zijn duizenden kilometers rietoever. In de laagveennatuur van ons land is heel veel rietland. De rietpluim is van Nederland.

Naaktslakken hebben ook last van ongedierte en rietgorzen houden écht van riet.

Het hout van elke boom is anders. Promovenda Vicky Beckers van Naturalis en Universiteit Leiden werkte aan manieren om houtsoorten nog beter uit elkaar te kunnen houden. Belangrijk voor ons begrip over de planten-evolutie, maar ook de douane heeft er wat aan. “Dit onderzoek is belangrijk voor het identificeren van illegaal gekapt hout.”

Prachtig gekleurde goudvinken en bosanemonen kleuren de bossen.

Verlaag tijdelijk het waterpeil in het moeras, en je krijgt er een veerkrachtig, gezonder en biodiverser ecosysteem voor terug. Dat is het advies van ecoloog Kerstin Bouma en haar collega’s van het Nederlands Instituut voor Ecologie. In de Oostvaardersplassen deed zich een bijzondere kans voor om uit te vissen hoe dit werkt. Op dat onderzoek promoveert zij vandaag.

Vogelgriep is jaarrond aanwezig onder wilde vogels. Het virus gaat niet meer weg en we zullen moeten accepteren dat er uitbraken blijven bestaan. Iets waar we wel aan kunnen bijdragen, is het tijdig signaleren van de aanwezigheid van dode of zieke dieren. Zo kan sneller actie ondernomen worden om verspreiding van het virus te verminderen. De inzet van drones kan ons hierbij helpen.

De schade die een valwind in juni 2021 aanrichtte in het Sterrenbos op het landgoed Zuylenstein bij Leersum is hersteld. Omringd door betrokkenen en vrijwilligers (her)opende Rob van Muilekom, de gedeputeerde van Cultuur en Erfgoed van provincie Utrecht, het bos. Het herstel werd meteen aangegrepen om het bos klimaatbestendiger te maken door aanleg van andere soorten bomen en aanplantmethoden.

Muizen komen uit hun schuilplaatsen en de gele lis staat binnenkort weer langs het water.

Mede dankzij inzet van De Vlinderstichting is het gebruik van de klepelmaaier voor waterschappen alleen nog maar toegestaan in vijf (goed omschreven) uitzonderingssituaties. Daarbij wordt standaard gefaseerd geklepeld, en het maaisel afgevoerd. Dit is het resultaat van gesprekken tussen De Vlinderstichting en de Unie van Waterschappen over de gedragscode soortenbescherming van de waterschappen.

Wat gebeurt er als iedereen streekeigen planten in de tuin zet? Dan komen daar dieren op af die nu weinig geschikt voedsel kunnen vinden, zoals wilde bijen. Elke tuin vormt een stapsteen – een opstapje – naar een natuurgebied in de buurt. Rolf Schuttenhelm, medeoprichter van het platform Streektuinen, vertelt hoe zelfs de kleinste tuin groot verschil maakt voor de biodiversiteit.

Op 27 februari is in een zijtak van de Maas bij Oijen (gemeente Oss) een drijvende hoogwatervluchtplaats voor bevers geïnstalleerd. Op 24 maart legden cameravallen de eerste bever vast die de constructie van binnen verkende.

Op 31 maart 2025 zijn de eerste eitjes van de eikenprocessierups uitgekomen in Zuid-Holland. Inmiddels komen in het hele land de eikenprocessierupsen uit het ei. Rond deze tijd komen ook de eerste eiken in blad, waardoor – mede door het verwachte droge weer – de groeiomstandigheden van de rupsen goed zijn. De brandharen worden rond half mei verwacht.

Genieten van zingende merels en hoe nuttig zijn slakken in je tuin?

Op 11 januari 2025 werd in de Kagerplassen een jonge geelsnavelduiker ontdekt, een zeldzame vogel die al snel de aandacht trok van honderden vogelaars. Helaas werd de vogel een week later dood aangetroffen door twee sportvissers. Zij brachten het dode dier naar Naturalis. Onderzoek naar de conditie van de vogel en naar de inhoud van zijn maag en darmen toonde aan dat de vogel verhongerd was.

Er zijn allerlei manieren om samen bij te dragen aan natuurherstel en maatschappelijke opgaves. Eerder presenteerde Wageningen Environmental Research al tien categorieën natuurmaatregelen en een storymap met natuurmaatregelen en verdiepende verhalen. Deze heeft nu een flinke update gekregen. Lees een nieuw verhaal, en bekijk ook de kansen voor natuurmaatregelen in verschillende typen landschap.

De Ecologische Evaluatie benadrukte nog maar eens hoe belangrijk een integrale en gebiedsgerichte aanpak is voor het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer. In het Noord-Brabantse Land van Altena heeft zo’n aanpak niet alleen gezorgd voor een beter leefgebied voor de kwetsbare patrijs, maar ook voor veel meer biodiversiteit. Dat wordt duidelijk na een ochtend patrijzen tellen.

Steenuil legt eerst ei en zijn de jonge zeearenden er al?

Op 29 maart stuurde Staatssecretaris Rummenie, die verantwoordelijk is voor bescherming en herstel van natuur, een brief over natuurbeleid naar de Tweede Kamer. Daarin staan voorstellen die de effectiviteit van het natuurbeleid ondermijnen. De maatschappelijke kosten ervan lopen inmiddels in de miljarden, terwijl de natuur verder achteruitgaat en boeren vastzitten in een uitzichtloze situatie.