De provincie Noord-Holland werkt samen met verschillende terreinbeheerders aan natuurherstel in de Noordhollandse duinen. In deze artikelenserie leggen Peter de Waal Malefijt van de provincie en Martijn van Schaik van PWN uit hoe dat in zijn werk gaat én waarom het zo belangrijk is. In deel 1: waarom zijn de Noordhollandse duinen zo bijzonder en hoe komt het dat de natuur het hier moeilijk heeft?
Wie de afgelopen tijd naar buiten is geweest, is het misschien opgevallen: heel veel pimpelmezen. Met name in de kustgebieden werden ongekende aantallen van pimpelmezen waargenomen, iets dat nog nooit eerder in deze omvang is vastgesteld in Nederland. Een onophoudelijke stroom van groepjes ‘pimpels’ in de lucht, maar ook tuinen waren rijkelijk bezaaid.
Met het plaatsen van de eerste sensoren op het schoolplein van het OLV Lyceum in Breda is donderdag de pilot Pientere Schoolpleinen officieel gestart. Gedeputeerde Saskia Boelema gaf samen met leerlingen het startsein. De pilot brengt natuur, data en onderwijs samen en wil jongeren bewust maken van het belang van een groene en waterbewuste leefomgeving.
Voor vliegende dieren heb je geen brug nodig, maar bruggen kunnen wel geschikte verblijfplaatsen bieden aan vleermuizen. Sommige bruggen hebben holle ruimtes in het steen of beton. Het is dus zinvol om bij nieuwe bruggen ruimte te maken voor vleermuizen. De gemeente Amsterdam realiseert dit bij de Annemie Wolffbrug en de Lee Millerbrug op IJburg, zonder daarmee aan functionaliteit in te leveren.
Terugkijkend op het vlinderseizoen van 2025 kunnen we concluderen dat de algemene vlinders, waarvan de rupsen op brandnetel zijn gespecialiseerd, het slecht hebben gedaan. De kleine vos zat al langer in een negatieve spiraal, maar ook voor atalanta, dagpauwoog en gehakkelde aurelia was dit jaar niet best.
Het wachten op een spectaculaire doortocht van kraanvogels tijdens hun jaarlijkse trek wordt overschaduwd door triest nieuws uit Duitsland. Duizenden kraanvogels over de gehele West-Europese migratieroute zijn getroffen door de vogelgriep. Op de bekende rustplaatsen, waar normaal gesproken honderden tot duizenden ‘kranen’ luidkeels trompetteren, heerst nu een akelige, oorverdovende stilte.
Hoewel een gezonde natuur cruciaal is voor ons allemaal, worden natuurbeschermingswetten vaak overtreden doordat de handhaving tekortschiet. Als burger sta je echter niet machteloos: je kunt opkomen voor de natuur door met een groep een burgerinitiatief te starten, met speciale juridische instrumenten handhaving af te dwingen en zo natuurschade te voorkómen.
Leven en laten leven. Dat gezegde gaat in de plantenwereld niet altijd op. Hoewel de meeste planten geheel zelfvoorzienend zijn, in de zin dat zij zelf voor hun water, voedingsstoffen en mineralen zorgen, zijn er ook plantensoorten die andere planten het werk voor zich laten doen. Speciaal voor Halloween een natuurbericht over de parasieten in de Nederlandse plantenwereld.
Struiken kunnen de kleinere tuin een ontzettende oppepper geven met kleuren, geuren, bessen en levendigheid. Iedere struik heeft unieke eigenschappen en trekt daarmee specifieke vogels. De struikklimop, de vuurdoorn en de meidoorn staan in de top drie voor wat betreft een vogelrijke tuin.
Werken aan goede leefgebieden voor grutto’s, tureluurs, kieviten en andere weidevogels vraagt om voortdurend leren en aanpassen. Elk broedseizoen en -gebied is immers anders. Dat biedt de nodige uitdagingen voor agrarische collectieven die zich met hun boeren, en samen met andere gebiedspartijen, inzetten voor het behoud van weidevogels. Monitoring is daarbij essentieel.
Na jaren van daling in het aantal eikenprocessievlinders zien we dit jaar voor het eerst weer een toename. Het aantal vlinders per val lag dit jaar gemiddeld drie keer zo hoog als in 2024. In de noordelijke provincies moet men volgend jaar rekening houden met een hoge plaagdruk. Voor het eerst zijn in alle provincies bronswespen aangetroffen, een natuurlijke vijand die met de vlinders meelift.
Het najaar is de tijd om bloembollen in je tuin of het openbaar groen te zetten. Na de winter komen de bloemen tevoorschijn en gaan bloeien. Ze zorgen voor voedsel voor vlinders en bijen in het vroege voorjaar. Overwinterende vlinders komen dan hongerig uit hun overwinteringsplek. Veel andere planten bloeien dan nog niet. Dit maakt de bloembollen extra waardevol voor deze vlinders.
Zeesla en darmwieren komen overal langs de Nederlandse kust voor,
maar de wieren goed op naam brengen is ontzettend lastig. Recent DNA-onderzoek heeft
de Nederlandse biodiversiteit van deze groene wieren in kaart gebracht, met een aantal verrassende nieuwe ontdekkingen tot gevolg.
De eerste prefect van de Hortus botanicus Leiden begon ruim vier eeuwen geleden met de aanleg van een plantencollectie die inmiddels meer dan 17.000 planten omvat. De nieuwste prefect hoopt hier met natuurlijk tuinieren een hotspot voor biodiversiteit te creëren voor zowel overdag als ’s nachts actieve soorten.
